Glitch

Experimenteel tot op het bot

Glitch is een zeer experimentele muziekstroming, ontstaan in de late jaren 90, welke zich kenmerkt door het moedwillig gebruik van storingen in geluidsfragmenten en geluidsopname van slechte kwaliteit. Typerende ‘glitchgeluiden’ zijn kraak, plop- en klikgeluiden. De term ‘glitch’ staat dan ook voor een geluid of bijgeluid dat veroorzaakt wordt tijdens het afspelen van een beschadigd signaal, het aan- of uitzetten van elektronische apparatuur of het inpluggen van een elektrisch instrument in bijvoorbeeld een versterker.

Werkwijze

Binnen het productieproces van glitch-muziek wordt gebruik gemaakt van manieren om voor een verstoring van het geluid te zorgen. Allerhande geluiden welke normaal gesproken worden gezien als ongewenst en hierom vermeden worden, worden bij het glitch-genre aangegrepen.

Voorbeelden van audiomateriaal voor glitch kunnen bijvoorbeeld analoge of digitale vervormingen zijn, crashes in een computersysteem, gekraak van de naald over een stoffige vinylplaat, slecht werkend opnamemateriaal, een overslaande cd, en noem zo maar op.

Cuts

Doorgaans wordt glitch op computers geproduceerd, waarbij gebruik gemaakt wordt van moderne software. Korte samples van eerder opgenomen audiofragmenten worden op deze wijze als het ware aan elkaar gelijmd. Door deze zogenoemde cuts te integreren in de muziek, ontstaat de typerende sound. Vaak worden hierbij de traditionele instrumenten zoals percussie, vervangen door deze fragmentjes, en wordt een ritmisch geluid gecreëerd.

Circuit bending

Naast het gebruik van populaire software zoals Ableton Live, Reaktor en AudioMulch, wordt ook veel gebruik gemaakt van circuit bending. Met circuit bending wordt moedwillig kortsluiting gemaakt met een laag vermogen tussen twee elektronische apparaten, zodat nieuwe muzikale apparatuur gecreëerd kan worden. Dit valt echter niet onder software maar onder hardware.

Wanneer is glitch ontstaan?

Voor zover na te gaan, kan de oorsprong van glitch als muziekgenre gedateerd worden uit de vroege twintigste eeuw. Italiaans futuristisch schilder Luigi Carlo

Filippo Russolo maakte namelijk niet enkel schilderijen. Hij construeerde ook elektronische muziekinstrumenten en zogenaamde ‘lawaaigeneratoren’. Deze gaf hij de naam ‘intonarumori‘, wat vrij vertaald ‘wervelwind’ betekend.

Nadien maakten componisten en musici steeds vaker gebruik van het haperen van technologische apparatuur. Neem bijvoorbeeld Christian Marclay, welke geluidscollages maakte van kapotte grammofoonplaten. Of de Japanse Yasunao Tone, die voor zijn ‘Techno Eden’ beschadigde cd’s gebruikte.

Glitch als muzikale beweging zorgde echter voor het in omvang toenemen van het aantal liefhebbers en de wereldwijde verspreiding van glitch, en met het uitbrengen van het album ‘Wohnton’ in 1993 door de band Ovals, werd de ambient stijl langzaam maar zeker toegevoegd.

Een van de meest bekende en hedendaagse werken in het glitch-genre is waarschijnlijk wel het werk van de onder Warp Records producerende Aphex Twin en Autechre. Met de albums Windowlicker, Tri Repetae en Come to Daddy hebben zij glitch absoluut onder de aandacht gebracht en in een nieuw daglicht gezet.